اعظم طالقانی ، " رجل ی ایران" درگذشت
اعظم طالقانی، ناراضی ی وفعال حقوق بشرایران، که بارهاخود رانامزد ریاست جمهوری کرده بود، درسن 76 سالگی به علت عارضه ی مغزی دربیمارستان پارس تهران درگذشت.او درسالهای 1376،1380،1384،1392 نامزد انتخابات ریاست جمهوری شد اماهربار، بااستناد شورای نگهبان به عبارت " رجال ی" درقانون اساسی،ازلیست کاندیداها خط خورده بود.اعظم طالقانی معتقد بود که این عبارت،فقط باهدف "تمدار" بودن رئیس جمهور،درقانون اساسی گنجانده شده وبرجنسیّت اودلالت ندارد. طالقانی ، هنگامی که برای آخرین بارجهت ثبت نام درانتخابات ریاست جمهوری به وزارت کشورمراجعه کرد 74 سال داشت واعلام کرد که تا آخرعمر همچنان نامزد ریاست جمهوری باقی خواهد ماند.فقط جنسیّت،علت بی مهری مقامات حکومتی ایران باطالقانی نبود.درک مترقّی اوازاسلام انقلابی وهمکاری نزدیکش بااصلاح طلبانی که تلاش می کردند تادرمحدوده ی بسیارتنگی که نظام برای آنها معین کرده بود،به فعالیت ی بپردازند،خشم تندروهای حاکم رابرمی انگیخت." معصومه ابتکار" معاون رئیس جمهور ،درباره ی اعظم طالقانی گفته است : " او زن مبارزی بود که هیچگاه به مردم پشت نکرد" .
اعظم طالقانی درسال 1322 ازپدری بنام آیت الله طالقانی وهمسردومش توران طالقانی زاده شد.پدرش، برخلاف اغلب ون زمان،ازمحمد مصدق حمایت کرد وپس ازکودتای آمریکائی 28 مرداد نیزبه مخالفت باشاه ادامه داد وبارهابه زندان افتاد.اعظم در16 سالگی با " مرتضی اقتصاد" ازدواج کرد.بالاترین مقامی که همسرش پس ازانقلاب کسب کرد،ازفرمانداری یک شهرفراترنرفت.آیت الله طالقانی برتحصیل فرزندانش بسیار تاکید می کرد.لذا، وقتی اعظم باداشتن دو فرزند، دبیرستان رابه پایان رسانید،دردانشسرای تهران به تحصیل ادامه داد.درسال 1340،آیت الله طالقانی به همراه گروهی ازیاران دکترمصدق، "نهضت آزادی ایران" راپایه گذاری کردند.اعظم دراین زمان،بسیارتحت تاثیراندیشمند اسلام گرای جوانی بنام " دکترعلی شریعتی" قرارداشت.شریعتی که درواقع نماینده ی اسلام گرائی چپ درایران بود،بااستقبال جوانان ونفی ون روبرو شده بود.اما آیت الله طالقانی، خود یک جلد ازکتاب "اسلام شناسی" شریعتی رابرای مطالعه به اعظم داد.علاوه برآثاردکترشریعتی،کتاب های " نان وشراب" نوشته ی " ایگناسیوسیلونه" و "کنت مونت کریستو" نوشته ی "الکساند ردوما" تاثیری فراوان براعظم گذاشت.
اعظم، به همراه خواهران دوقلویش " طیّبه" و "طاهره"، درسال 1350 "بنیاد علائی" راپایه گذاری کرد که درواقع یک دبیرستان دخترانه بود اما به زودی به مرکزی برای فعالیت مخالفان رژیم تبدیل شد و گروهی ازمخالفین شاه،دراین مدرسه به تدریس مشغول شدند.اعظم درسال 1353 هنگامی که هنوزمشغول تحصیل بود،توسط ساواک دستگیروبه خاطرفعالیت ضد رژیم اش دربنیاد علائی ،به حبس ابد محکوم شد.دو برادراونیزبه همین سرنوشت دچارشدند.آنهاتاآستانه ی انقلاب درزندان اوین باقی ماندند تااینکه به همراه صدهازندانی ی دیگر درسال 1356 آزاد شدند.اعظم درسهای بسیاری اززندان آموخت : "درزندان فهمیدم که ن ایران، فاقد سازماندهی هستند وباید برای آنهافکری کرد".اوپس ازرهائی اززندان،طرح انستیتوی ن ایران راکه سالهادرذهن می پروراند،دنبال کردتااینکه درسال 1370" جامعه ی ن انقلاب اسلامی" راتاسیس نمود.اما به زودی، ت انحصارطلبانه ای که برانقلاب حاکم گشت،بساط نهضت آزادی ایران ودیگرگروههای مستقل رابرچید.معهذا، اعظم طالقانی به همراه 3 زن دیگر،باحمایت احزاب مستقل ازجمله حزب توده ایران،به نمایندگی نخستین دوره ی مجلس برگزیده شد.ازهمان روزهای اول پس ازپیروزی انقلاب،اعظم طالقانی نشریه ی " هاجر "راکه بنام همسر حضرت ابراهیم نامگذاری شده بود، منتشرکرد.از هاجر به عنوان سمبل مردم تحت ستم جهان درکتاب اسلام شناسی یادمی شود. این نشریه تاسال 1380 که توقیف شد،بیانگرنظرات مترقّی اسلامی بود.پس ازتوقیف هاجر،اعظم تمرکزخود رابرانستیتوی ن ایران قرارداد که ازسوی سازمان ملل متحد به عنوان یک سازمان غیردولتی حامی ن بی سرپرست ومعلول، به رسمیت شناخته شده بود. همسراعظم درسال 1396 درگذشت واورابا چهارفرزند،9 نوه، دوبرادر ودوخواهرناتنی تنها گذاشت.
به زودی، نسل جدید ن اصلاح طلب وسکولاری که دردهه ی 1370 قدم به میدان گذاشته بود، زبان مشترک بااعظم طالقانی یافت.اوباآنکه خود حجاب رادرشکل افراطی آن (چادر) رعایت می کرد،مخالف حجاب اجباری برای ن بود.معهذا،اندیشه های فمینیستی اعظم،محدودیت بسیارنیزداشت.او که درسال 1371 به عنوان عضو هیئت نمایندگی ایران،در کنفرانس حقوق بشرسازمان ملل متحد در وین شرکت کرده بود،ضمن حمایت قاطع ازجمهوری اسلامی ایران گفت : " من فمینیست نیستم وازحقوق توده های تحت ستم،چه مرد وچه زن، دفاع می کنم.البته اکنون،ن بیش ازمردان،تحت ستم قراردارند."درسال 1388 ،پس از برگزاری انتخابات جنجالی ریاست جمهوری،اعظم طالقانی درنامه ای به رهبرایران،به سرکوب معترضین به انتخابات وبازداشت رهبران اعتراض کرد.اوقبلاًنیزبه حصر خانگی آیت الله منتظری اعتراض کرده وهمچنین دراعتراض به مرگ مشکوک " زهراکاظمی" خبرنگاردوتابعیتی ایرانی – کانادائی درزندان،به اعتصاب نشسته درمقابل زندان اوین دست زده بود.
اعظم یک ماه قبل ازمرگ،دریک سخنرانی گفته بود : " ازهمان فردای انقلاب، ازما خواسته شد که ازصاحبان قدرت انتقاد نکنیم.اگربه مااجازه ی انتقاد داده می شد،حالا شاهد این قدر ی، اختلاس وسرکوب نبودیم."
www.fmohammadhashemi.blogfa.com
اعظم ,طالقانی ,ی ,درسال ,ن ,ی ,اعظم طالقانی ,ریاست جمهوری ,آیت الله ,به همراه ,به عنوان ,نهضت آزادی ایران
درباره این سایت