به مناسبت سالگرد درگذشت
" جیوتی بازو "
فرزند کبیر هند
" جیوتی بازو "، کهنه سربازکمونیست هند در95 سالگی دیده ازجهان فروبست.نام این مرد بزرگ سالها درعرصه ی ت وجنبش سوسیالیستی هند وجهان درخشید واحترام ومحبوبیت فراوانی درمیان مردم هند کسب کرد.طی سالیان اخیر، که سلامت وی بتدریج روبه وخامت می گذاشت، ابرازنگرانی مردم وشخصیتهای سرشناس هند ودنیا فزونی می گرفت.رومه ی نیویورک تایمز دریکی ازشماره های خود نوشت: " موجی ازجمعیت درمحوطه ی بیمارستان کلکته به چشم می خورد ورومه های محلی تیتراصلی خودرا به گزارش لحظه به لحظه ی سلامت " بازو" اختصاص داده اند. گروهی ازتمداران برجسته ی هندی، ازجمله مانموهان سینگ پیامهائی را خطاب به وی صادرکرده اند."به گزارش این رومه ها، سرانجام بازو به علت ازکارافتادن ارگانهای حیاتی بدن ، دارفانی راوداع گفت.
بازو یکی ازقدیمی ترین وزرای اعظم کمونیست درهند محسوب می شد.( پست وزیر اعظمی، پستی شبیه به فرمانداری درآمریکاست).اومدت 23 سال فرمانداراعظم ایالت بنگال غربی بود.این ایالت اکنون 90 میلیون نفر جمعیت دارد. بازو رهبری ائتلاف چپ رابرعهده داشت وتوانست به مدت 32 سال ، پیوسته برنده ی انتخابات دراین ایالت باشد. بازو تمداری کارکشته بود که درتشکیل ائتلافها تخصص داشت. ائتلافهائی که وی تشکیل می داد حول مبرمترین مسائل هند، مانند سکولاریزم شکل می گرفت.سکولاریزمی که اوتبلیغ می کرد،به قدری جذاب وموثر بود که حتی احزاب مذهبی قدرتمندی چون حزب راستگرای افراطی " بهاراتیاجاناتا" یارای مخالفت باآن رانداشتند و سالهای متمادی درآرزوی کسب حتی یک کرسی درپارلمان بنگال غربی باقی ماندند.
اولویت اصلی رادرتهای بازو ، به مثابه ی وزیراعظم ایالت بنگال غربی،انجام اصلاحات ارضی واقعی وگسترش دموکراسی به روستاهای فقیرهند تشکیل می داد.بلافاصله پس ازپیروزی ائتلاف چپ درانتخابات این ایالت،خلع ید ازکشاورزان مضارعه کار متوقف شد وسهم هرکشاورز ازمحصول، ازطریق ثبت نام وی مشخص گردید.مقادیرزیادی زمین میان کشاورزان تقسیم شد وتاثیراین اقدام تادهها سال همچنان برت هند وبنگال غربی باقی ماند.دموکراسی ازطریق برگزاری انتخابات درپائین ترین سطوح روستاها،احیاء گردید. کشاورزان فقیرازنوعی خودمختاری محلی دراداره ی مناطقی برخوردارگردیدند که قبلاً تحت حاکمیت زمینداران بزرگ قرارداشت.
بازو ازآنچنان احترامی درهند برخورداربود که وقتی درسال1996، اکثریت احزاب غیرکنگره وغیربهاراتیاجاناتا، اکثریت رادرپارلمان هند بدست آوردند،پست نخست وزیری رابه وی پیشنهاد نمودند.اما حزب کمونیست هند، وی راازپذیرش این پیشنهاد منع کرد ودلیل آنرا عدم حضورقوی این حزب درپارلمان سرسری هند عنوان نمود. اگرچه بازو بعدها این تصمیم را " یک اشتباه بزرگ تاریخی" نامید، اماهمچنان دررهبری حزب کمونیست باقی ماند.
حزب کمونیست هند درپیامی که به مناسبت درگذشت بازو صادرکرد، اورا" یکی از بزرگترین رهبران حزب وجنبش کمونیستی هند" معرفی کرد.دربخشی ازاین پیام آمده بود : " بازو رهبر حزبی است که توانست سالهای هفتاد قرن گذشته،یعنی دوران دشوار ترورشبه فاشیستی دربنگال غربی را باسربلندی پشت سربگذارد.همچنین همگان به خاطرمی آورند که چگونه وزیراعظم فقید ما، توانست شرائط بسیاردشوار پس ازترور خانم ایندیراگاندی را مدیریت کند ودرحالیکه سراسرکشورغرق خشونت علیه سیک ها بود، آرامش رادربنگال غربی حفظ نماید."خانم اینذیرا گاندی ، قبل ازترور،درکشورحالت فوق العاده اعلام کرده، حقوق دموکراتیک مردم را به حال تعلیق درآورده، وبسیاری ازرهبران مخالف رابه زندان افکنده بود.
" پاراکاش کارات" دبیرکل حزب کمونیست هند می گوید : " بازو ،رهبرکبیرحزب کمونیست وجنبش چپ هند بود.نام اوبانام یک دوران پیوند خورده وبامرگ وی،این دوران نیزسپری شده است.اگرچه او95 سال زندگی کرد اما مرگش ضایعه ای بزرگ برای جنبش چپ محسوب می شود زیراهیچکس نمی تواند جای خالی اوراپرکند. بازو کمونیستی معتقد وپرشوربود که سهم به سزائی درجنبش استقلال هند ایفاء کرد وپیوسته به تعمیق دموکراسی، تقویت سکولاریزم وکشاندن زحمتکشان به بطن مبارزه ی ی درهند، معتقد بود."
دیگرشخصیتهای برجسته ی هند نیزتاسف خودراازدرگذشت بازو ابرازکردند.مانموهان سینگ، بازو را " فرزند کبیرهند" نامید. پراتیپها پاتیل، رئیس جمهوروقت هند، که بازو نقش به سزائی درانتخابش به ریاست جمهوری ایفاء کرده بود، گفت: " بازو چهره ای برجسته درحیات ی هند محسوب می شد.وی توانست سالهای طولانی، درمقام وزیراعظمی یکی ازایالتهای هند باقی بماند وطی این مدت، قابلیتهای خویش رابه عنوان رهبرمردم ومدیر ودولتمردی توانمند، نشان داد."
"پراناب موخرجی" وزیردارائی وقت هند، بازو را "شخصیتی رفیع ومعماراصلی دولت هند " نامید.واضافه کرد: " ما مردی انساندوست ونیکوکارراازدست دادیم." حمید انصاری، معاون رئیس جمهوروقت هند نیزگفت :"بازو نقشی بسیارمهم درحیات عمومی کشور وتوسعه ی بنگال غربی ایفاء کرد." زحمتکشان هند نیز احترام وعلاقه ای وافربرای بازو قائلند.این احترام به حدی است که حتی حزب راست افراطی بهاراتیاجاناتانیز، که بازو تمام عمرخود راصرف مبارزه باآن کرد، به مناسبت مرگ اوبیانیه ای صادرکرد ووی را"یکی ازبزرگترین رهبران معاصرهند " نامید. سونیا گاندی ووزیرکشورهند نیز پیامهای جداگانه ی تسلیت صادرکردند. درپیام سونیاگاندی آمده است :" جیوتی بازو،تاآخرین لحظه ی عمر، شجاعانه مبارزه کرد.اویک زندگی پرباروافتخارآمیزراپشت سرگذاشت." درپیام وزیرکشورنیزآمده بود:"بازو چندین دهه، همچون خورشید درعرصه ی ی هند درخشید. اومیهن پرست ودموکراتی بزرگ بود که همگان ازاوالهام می گرفتند."
بازو تحصیلات خودرادردوران استعمارهند، درمدرسه ی کاتولیک "سنت ژاویز" به پایان رساند.اودرخانواده ای متمول بدنیاآمد که ارتباطاتی با مبارزان استقلال طلب هند داشت. بازو سپس برای تحصیل راهی انگلیس شد ودراین کشور بود که با کمونیستهائی چون " پالم دات" آشناشد وپس ازبازگشت به هند درسال1940، به حزب کمونیست پیوست.بازو اگرچه وکیل بود اماتمام وقت خودرا به سازماندهی حزب اختصاص داد وبه همین منظور، به کاردربندروراه آهن پرداخت.دردوران حکومت استعمارگران انگلیسی، وی مبارزه برای آزادی زندانیان ی راباموفقیت رهبری کردو بدنبال ممنوعیت حزب کمونیست درسال1948،چندین باردستگیرشد.شجاعت شخصی بازو رامی توان درعملکرد وی درنخستین حکومت 13 ماهه ی دولت ائتلافی بنگال غربی درسال1969 مشاهده کرد.بازو درپست معاون وزیراعظم،مسئولیت نهادهای مسئول حفظ نظم وقانون رابرعهده گرفت.یک گروه مسلح، دراعتراض به کشته شدن یکی ازاعضایش بدست پلیس،به ادارات دولتی وپاسگاههای پلیس حمله کرد اما بازو توانست به تنهائی،بحران رااداره کرده ووضع رابه حالت عادی برگرداند.
بازو یک کمونیست معتقد بود اما به هیچوجه تعصّب نداشت. وی بااندیشه های دگماتیک به شدت مخالف بود وبه همین دلیل، بزودی الهامبخش تمامی جنبش چپ هند قرارگرفت.حمایت حزب کمونیست ازحزب کنگره، برای به انزواکشاندن فرقه گرایان تندرو درهند،ازابتکارات بازو بود که از جهان بینی فرقه ستیزانه ی او نشئات می گرفت. هیچیک ازرهبران هند قبل از بازو،بدن خودرا پس ازمرگ، به مراکز دانشگاهی هدیه نکرده بود اما او جسم بی جان خویش را نیز، مانند زندگی پربارش، برای انجام تحقیقات علمی وپزشکی، وقف مردم هند کرد.
fmohammadhashemi@yahoo.com
FMOHAMMADHASHEMI.BLOGFA.COM
بازو ,هند ,ی ,حزب ,وی ,کمونیست ,حزب کمونیست ,بود که ,بنگال غربی ,محسوب می ,جیوتی بازو
درباره این سایت